در  این پایان نامه ابتدا به بررسی ماهیت و ضرورت  صبر واستقامت در بخش نخست پرداخته  که خود شامل : تعریف واقسام صبرو جایگاه آن ودر بخش دوم به بررسی راههای تحصیل صبر وزمینه های آن و آفات صبر و استقامت  همچنین در بخش چهارم به تبیین صابران و ویژگیهای آنان پرداخته ودر بخش پنجم  آثار ونتایج صبر ودر آخرصبر از دیدگاه روانشناسی آورده شد .

در تعریف صبر آورده اند که : «و اصل الصبر حبس كل من حبس شيئا فقد صبره» يعني در اصل صبر به معين حبس است و هركس چيزي را حبس كند، حقيقتاً صبر كرده درمقابل آن. و دربارة كاربرد اين صفت در مورد خداوند مي‌گويد: «صبور» يعني گناهكار نزد خداوند از گناهش در امان نيست و فرق آن با «حليم» بودن خداوند اين است كه گناهكار در امان است نزد خداوند[1]». (يعني خداوند از عقوبت گناه او مي‌گذرد.)

و اما استقامت در لسان العرب به معني اعتدال آمده[2] و راغب در مفردات آورده كه: استقامت طريق آن است كه راست و بر خط مستوي باشد؛ مثل «اهدنا الصراط المستقيم»، «ما را به راه راست هدايت‌كن» و استقامت انسان يعني لزوم بودن او بر راه مستقيم[3]و منجدالطلاب استقامت را به معني معتدل شدن، درست شدن و مرتب شدن‌آورده است[4].

صبر و استقامت به دلیل اهمیت ویژه‌ای كه دارد در آیات و روایات زیادی درباره جایگاه آن سخن به میان آمده؛ چنانكه در قرآن صبر همراه ارزشهای اصیل معنوی همچون یقین، شكر، توكل، تسبیح و مخصوصاً همراه «صلاه» ذكر شده و همچنین صبر را از صفات متقین، ابرار، رستگاران، مخبتین و محسنین ذكر فرموده‌اند.

خداوند در چندین  آیه از آیات قرآن، صبر را همراه از كه ستون دین است آورده و می‌فرماید: «از صبر و صلاه استعانت جویید كه خداوند با صابران است». «استعینوا بالصبر و الصلاه، ان الله مع الصابرین».

آری باید از صبر و نماز یاری جوییم، چرا كه انسان در نماز در حالی كه از همه خبائث پاك و طاهر است، از همه جلوه‌های دنیا منقطع شده و با تمام وجود، به حلاّل اصلی مشكلات توجه می‌نماید.