اخلاق علوي با تأکيد بر نهج البلاغه (3)
7. رفتار با دوستان، امام علي(عليه السلام) در انتخاب دوست دقت کافي داشته و ويژگي دوستان بد را به فرزندانشان بيان فرمود: پسرم! از دوستي با احمق، بخيل، بدکار و دروغگو بپرهيز (همان، حکمت 38)؛ ايشان معتقد بودند که:
شرالاخوان من تکلف له؛
بدترين دوست، کسي است که انسان به خاطر او به رنج و زحمت بيافتد (همان، ق 479).
ولي انسان نبايد رابطه ي دوستي که با کسي ايجاد کرده به راحتي ازدست بدهد، فرمود:
فقد الاحبه غربه؛
از دست دادن دوستان غربت است (همان، ق65).
امام علي(عليه السلام) در برخورد با دوستان با نرمي و مدارا رفتار کرده و هرگز تکبر نداشتند. بلکه تواضعي همراه با عزت نفس داشتند، به طوري که صعصعه بن صوحان و برخي ديگر از افرادي که به طور مداوم با آن امام معاشرت داشتند، چنين اظهار نظر مي نمايند (مجلسي 147/41).
8. رفتار با همسفران، امام علي(عليه السلام) سفر به تنهايي رامنع کرده و در انتخاب همسفر نيز سفارش به احتياط مي کند: با کسي که ارزش و مقدار و فضيلت تو را نمي داند سفر مکن. زيرا کسي که قدر تو را نشناسد با تو رفتار صحيحي نخواهد داشت و چه بسا به آبروي تو ضرر خواهد زد (مجلسي، حليه المتقين، باب 14، فصل ششم، ص 307)، همچنين به امام حسن(عليه السلام) سفارش فرمود:
سل عن الرفيق قبل الطريق؛
پيش از حرکت، از همسفر بپرس (نهج البلاغه، ن 31؛ حراني، ص 81).
صفحات: 1· 2