روایت شده که از امام صادق علیه‌السلام پرسیدند: آیا برای مسلمانان به جز جمعه و قربان و فطر عیدى‏ هست؟ امام فرمودند:آرى عیدى است که حرمتش از همه اعیاد بیشتر است.
راوى گفت:کدام عید است؟
حضرت فرمودند: روزى است که رسول خدا امیرالمؤمنین علیه‌السلام را به جانشینى خود منصوب کرده و فرمودند: «هر که من مولا و آقاى اویم، پس‏ على مولا و آقا و پیشواى اوست و آن روز هیجدهم ذی‌الحجه است.»
راوى گفت:در آن روز چه کارى باید انجام داد؟
حضرت فرمودند: این روز را روزه بدارید و عبادت کنید و محمد و آل محمد علیهم السلام را یاد کنید و بر ایشان صلوات بفرستید.
در حدیث است که حضرت رضا علیه‌السلام به «ابن ابى نصر بزنطر» فرمودند: اى پسر ابى نصر هر کجا باشى بکوش روز عید غدیر نزد قبر مطهّر حضرت‏ امیرالمؤمنین علیه‌السلام حاضر شوى، به درستی که در این روز خدا گناه شصت سال ایشان هر مرد و زن مؤمن را مى‌‏آمرزد و دو برابر آنچه در ماه رمضان و شب قدر و شب فطر آزاد کرده از آتش دوزخ آزاد مى‏‌کند.

در روز عید غدیر بیست و هفت عمل مستحب شمرده شده ‏اند که به ترتیب حروف الفبا در ادامه می‌آیند.
این تعداد حکم براى یک روز نشان از اهمیت، حساسیت و عظمت آن دارد. در اسلام براى هیچ روزى، هر چند بسیار مهم و مقدس، این تعداد حکم ارائه نشده است. مرحوم میرزا جواد آقا تبریزى مى‏گوید: «فضیلتى که براى روز غدیر وارد شده نسبت به فضیلت‌های ماه رمضان بیشتر است. »

از امام صادق علیه‌السلام سؤال شد چرا این همه عمل مستحب در این روز توصیه شده؟ امام فرمودند: «تا با این اعمال، روز غدیر را بزرگ بداری»

۱- افطارى دادن
امیرمؤمنان علیه‌السلام فرمودند: کسى که مؤمن روزه‌دارى را در غدیر افطار دهد، مانند این است که ده فئام را افطار داده است. فردى پرسید: «فئام» چیست؟ حضرت فرمودند: صد هزار پیامبر و صدیق و شهید.

۲- برادر شدن
عقد برادرى یکى از آداب روزغدیر شمرده شده است. این عقد به صورت زیر است : یکى از دو نفر دست راست خود را بر دست راست دیگرى مى‏‌گذارد و مى‏‌گوید: «با تو در راه خدا برادر مى‏‌شوم؛ با تو در راه خدا راه صفا و صمیمیت در پیش مى‏‌گیرم؛ با تو در راه خدا دست مى‏‌دهم و با خدا، ملایکه، کتاب، فرستادگان و پیامبرانش و ائمه معصومین (عبیهم‌السلام) عهد مى‏‌بندم که اگر از اهل بهشت و شفاعت شده، اجازه ورود به بهشت یافتم، داخل آن نشوم مگر آنکه تو با من همراه شوى.»
آنگاه دیگرى مى‌‏گوید: «قبول کردم.» سپس مى‏‌گوید: «جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط کردم.»

۳- بیرازى جستن از دشمنان اهل بیت
امام صادق علیه‌السلام فرمود: در روز غدیر از کسانى که به اهل بیت ستم کردند بیزارى بجویید.

۴- پوشیدن لباس پاکیزه و نو
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: در روز غدیر لازم‌ است مؤمنین پاکیزه‏ ترین و فاخرترین لباس خود را بپوشند. مرحوم میرزا جواد آقا تبریزى این عمل را از مستحبات مؤکد غدیر مى‏‌شمارد.

۵- تبریک و تهنیت
تبریک و تهنیت از برجسته‌ترین آداب هر عیدى است. در اسلام نیز سنت تبریک و تهنیت در عید غدیر جایگاهى ویژه یافته است. پیامبر اسلام بر تبریک گفتن در این روز تأکید کرده و به مردم مى‏‌فرمودند: به من تهنیت بگویید، به من تهنیت بگویید.
امام صادق علیه‌السلام شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده است: وقتى یکدیگر را ملاقات کردید، بگویید: «الحمدلله الذى اکرمنا بهذا الیوم و جعلنا من الموفین بعهده الینا و میثاقه الذى واثقنا به من ولایة ولاة امره و القوام بقسطه و لم یجعلنا من الجاحدین و المکذبین به یوم الدین؛ سپاس خداى را که ما را به این روز گواهى داشت و ما را از مؤمنان و کسانى قرار داد که به پیمان و میثاقى که درباره والیان امرش و بر پا دارندگان قسط و عدالتش از ما گرفته است وفا کردیم و ما را از انکارکنندگان و تکذیب‏ کنندگان رستاخیز قرار نداد.»

امام رضا علیه‌السلام فرمودند: روز غدیر روز تبسم به روى مؤمنین است. کسى که در این روز به روى برادر مؤمنش تبسم کند، خداوند در روز قیامت، نظر رحمت به او مى‏‌افکند، هزار حاجتش را برآورده ساخته و قصرى از در سفید برایش بنا مى‌‏کند و صورتش را زیبا مى‏‌سازد.

۵- توسعه زندگى
در روز غدیر، باید چهره زندگى عوض شود. همه باید بکوشند برنامه عادى زندگى خود را برهم زده و آن را با رفتارهایى سخاوتمندانه‏‌تر و نشاط انگیزتر بیارایند تا همگان در همه جا طعم شیرین عید را بچشند و رایحه دل‏‌انگیز آن را استشمام کنند. یقینا در صدر توسعه دادن زندگى توسعه مالى قرار دارد. امام رضا علیه‌السلام فرمودند: روزغدیر روزى است که خداى متعال در مال کسى که خدا را عبادت کند و بر خانواده، خویشتن و برادران ایمانى‏‌اش توسعه دهد، فزونى پدید مى‏‌آورد.

947_Eid.3.jpg۶- جشن گرفتن
امام رضا علیه‌السلام در عید غدیر احوال خانواده و اطرافیان خود را تغییر داده و وضع تازه‏‌اى در آنان ایجاد می‌کردند.

۷- حمد کردن
پیامبر خدا فرمودند: یکى از سنت‌ها این است که مؤمن، در روز غدیر، صد بار بگوید: «الحمدلله الذى جعل کمال دینه و تمام نعمته بولایة امیرالمؤمنین على بن‏ ابیطالب علیه‌السلام. »

۸- دعا
- دعا در روز غدیر از بهترین اعمال است. از جمله دعاها قرائت دعای شریف ندبه است.
- دعای مخصوص روز عید غدیر که در بخش اعمال عید غدیر کتاب شریف مفاتیح الجنان آمده است.

۹- دید و بازدید
دید و بازدید یکى از آداب روزهاى عید و شادى است. امام رضا علیه‌السلام فرمودند: کسى که در روز غدیر به دیدار مؤمنى برود، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد و قبرش را وسیع مى‏‌سازد؛ هر روز هفتاد هزار فرشته قبرش را زیارت کرده، به او بشارت بهشت مى‌‏دهند.

۱۰- روزه
روزه در روز غدیر، بسیار مستحب است و فضیلتى استثنایى دارد. امام علی علیه‌السلام فرمودند: «اگر بنده مخلصى در روزه این روز اخلاص داشته باشد، همه روزهاى دنیا توان برابرى با آن را ندارد؛ به عبارت دیگر، اگر کسى تمام روزهاى دنیا زنده باشد و همه را روزه‏‌دار سپرى کند، ثوابش کمتر از ثواب روزه این روز خواهد بود.»
امام صادق علیه‌السلام یارانش را به این امر تشویق مى‏‌کرد و مى‏‌فرمود: من دوست دارم شما این روز را روزه بگیرید. آن بزرگوار همچنین مى‏‌‌فرمود: روزه روز غدیر خم نزد خداوند، در هر سال، برابر با صد حج و صد عمره مقبول است.

۱۱- زیارت
یکى از اعمال روز غدیر زیارت امیرمؤمنان علی علیه‌السلام است. زیارت آن حضرت به دو صورت ممکن است:
ـ زیارت در حرم مطهر
ـ زیارتهاى عمومى، که به حرم مطهر اختصاص ندارد و ارادتمندان ولایت در همه جا مى‏‌توانند از آن بهره گیرند، اول زیارت معروف به امین الله و زیارت روز غدیر که هر دو زیارت در مفاتیح الجنان ذکر شده است.

۱۲- زینت دادن
آراستن پیکر و آذین بستن خانه، کوچه و بازار، در روزهاى عید، عملى رایج است. فضیلت این عمل بسیار است، امام رضا علیه‌السلام فرمودند: روز غدیر روز زینت است، کسى که براى روز غدیر زینت کند، خداوند همه گناهان کوچک و بزرگش را آمرزیده، فرشتگانى به سویش مى‏‌فرستد تا حسنات او را بنویسند و تا عید غدیر سال بعد بر درجات او بیفزایند. اهمیت زینت در این روز چنان است که امام رضا علیه‌السلام براى گروهى لباسهاى نو، انگشتر و کفش فرستاد.

۱۳- شادى کردن
امام صادق علیه‌السلام فرمود: روز غدیر روز خوشحالى و شادى است.

۱۴- شکر گزارى
امام علی علیه‌السلام فرمودند: در روز غدیر، خداى را بر آنچه به شما ارزانى داشته (نعمت ولایت) شکر کنید.

۱۵- صدقه دادن
در روز غدیر یکى از مستحبات مؤکد صدقه دادن است. امام علی علیه‌السلام فرمودند: فضیلت یک درهم که در روز غدیر صدقه داده شود، با فضیلت دویست هزار درهم برابر است.

۱۶- صلوات فرستادن
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار بفرست.

۱۷- طعام دادن
امام صادق علیه‌السلام روز غدیر را روز اطعام خوانده است؛ امام رضا (ع) در فضیلت این عمل فرمود: کسى که مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد، مانند فردى است که تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است.

947_Eid.2.jpg۱۸- عبادت
امام رضاعلیه‌السلام فرمودند: غدیر روزى است که خداوند بر مال کسى که در آن عبادت کند، مى‏‌افزاید.

۱۹- عطر زدن
بر اساس برخى از روایات امام صادق علیه‌السلام مؤمنان را به استعمال عطر در روز غدیر سفارش کرده است.

۲۰- عمل صالح انجام دادن
روایت شده که کردار نیک در روز غدیر، با عمل هشتاد ماه برابرى مى‏‌کند و نیز روایت شده که کردار نیک در این روز کفاره شصت سال است.

۲۱- غسل کردن
علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند و آن را مستحب مؤکد مى‏‌دانند. بهتر این است که غسل در اول روز انجام گیرد.

۲۲- اجابت حوائج مؤمنان
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: در عید غدیر حاجتهاى برادرانت را برآور!

۲۳- کمک کردن
کمک کردن به ضعیفان و نیازمندان پیام ویژه صاحب غدیر براى روز غدیر است «باید در روز غدیر ثروتمند به تهیدست و توانا به ناتوان کمک کند.»

۲۴- مصافحه
امام علی علیه‌السلام فرمودند: «وقتى در روز غدیر یکدیگر را ملاقات کردید به هم دست بدهید و سلام کنید.»

۲۵- نماز
ـ نماز شب عید غدیر
این نماز دوازده رکعت است. هر دو رکعت یک تشهد دارد و در پایان رکعت دوازدهم باید سلام داد. در هر رکعت، بعد از سوره حمد، ده بارتوحید و یک بار آیةالکرسى خوانده مى‏‌شود. در رکعت دوازدهم باید هر یک از حمد و سوره را هفت بار خواند و این ذکر را ده بار در قنوت تکرار کرد:
«لا اله الا الله وحده لا شریک له، له الملک و له الحمد یحیى و یمیت و یمیت و یحیى و هو حى لا یموت بیده الخیر و هو على کل شى قدیر. در دو سجده رکعت آخر، این ذکر ده بار خوانده مى‏شود: سبحان من احصى کل شى علمه سبحان من لا ینبغى التسبیح الا له سبحان ذى المن و النعم سبحان ذى الفضل و الطول سبحان ذى العز و الکرم اسألک بمعا قد العز من عرشک و منتهى الرحمة من کتابک و بالاسم الاعظم و کلماتک التامة ان تصلى على محمد رسولک و اهل بیته الطیبین الطاهرین و ان تفعل بى کذا و کذا [به جاى کذا و کذا حاجت خود را ذکر کند] و سپس بگوید انک سمیع مجیب.»

ـ نماز روز عید غدیر
نیم ساعت پیش از ظهر غدیر، دو رکعت نماز مستحب است. در هر رکعت بعد از حمد، سوره‏‌هاى توحید، قدر و آیةالکرسى ده بار خوانده مى‏‌شود.

۲۶- هدیه دادن
امام رضا علیه‌السلام فرمودند: در این روز بر برادرانت بخشش کن.

۲۷- همایش
گردهمایى یکى از اعمال و احکام روز غدیر است. این دستور الهی سیاسى در راستاى تقویت ارتباط با ولایت و رهبرى الهى و پایبندى به لوازم آن صادر شده است.
علی علیه‌السلام فرمود: در روز غدیر، گرد هم آیید تا خداوند امورتان را از نابسامانى و پراکندگى برهاند.