چکیده
تعامل هر کشوری با دوستان و دشمنان خود در سایهی آموزههای دینی آن کشور شکل میگیرد و شایان توجه است که ملتها و امتها یکدیگر را بواسطه این خصوصیات میشناسند. اسلام نیز به عنوان آخرین و کامل ترین دین الهی سیره ی خاصی در این موضوع دارد و همین سیره ممتاز اسلام در فرایند شکلگیری و خصایص اخلاقی او در ارتباط با خودیها و غیر خودیها، منجر به دو معرفی تاریخی از جامعه اسلامی شده است و قرآن نیز بر این دو تعریف و توصیف صحه میگذارد. یک تعریف از زبان حضرت موسی در تورات که سیر متعالی شکلگیری جامعه نبوی را اینگونه توصیف میکند که مسلمانان مانند بزری هستند که سر از زمین بیرون میآورند و در سایه مراقبتها تنومند میشوند تا آنجا که مستقل شده و روی پای خویش میایستند و سایر جوامع دوست و دشمن را شگفتزده می کنند. تعریف دیگر از زبان حضرت عیسی و در انجیل ذکر شده است که مسلمانان را در برابر کافران سرسخت و نفوذناپذیر و در میان خودشان مهربان و متحد و در برابر خدای متعال خاضع به تصویر میکشد.
این تحقیق، هریک از این خصوصیات ذکر شده برای اسلام در دو دین بزرگ پیش از آن را بر اساس نکات تفسیری و همچنین مصادیقی از تاریخ اسلام و بیانات حضرت آیتالله خامنهایحفظهالله را شرح و بسط داده است و حدود و صغور و الزامات و نکات آنها را بیان نموده است.
نکته اساسی و کاربردی در این رابطه، بسط جامعه نبوی به کل تاریخ و نه فقط آن اجتماع صدر اسلام است که این مسئله بواسطه قید معیّت که در آیه کلیدی این تحقیق یعنی آیه بیست و نه سوره مبارکه فتح آمده، تصریح شده است. بر این اساس کلیه کسانی که متمسک به پیامبر اکرم(ص) باشند و نه فقط همراهی زمانی با ایشان، در واقع همراهان ایشان خواهند بود و اینانند که به شکلی متعالی رشد کرده و بلوغ مییابند و تحت تعلیمات ایشان رفتارهای درونی و بیرونی خویش را تنظیم میکنند.
کلیدواژگان: جامعه نبوی، جامعه دینی، شدت با کفار، رحمت با دوستان، عبادات فردی و اجتماعی
مریم مصدق