حضرت علی بن موسی الرضا علیهماالسلام بنابر نظر معروف در سال 148 در مدینه متولد و در سال 202 یا 203 در محلی که اکنون مشهد نامیده می شود و در آن زمان به آن طوس می گفتند به شهادت رسید.
در این نوشتار کوتاه به بیان چند نکته درباره ایشان می‌ پردازیم. امید است که برای خوانندگان محترم مفید باشد.

مرجع علمی جوان
مطلب اول اینکه بیشترین نقلهای تاریخی ما از حضرت مربوط به اواخر حیات مبارک ایشان است، یعنی از زمانی که ماجرای دعوت مامون عباسی پیش آمد. امام از مدینه به مقصد مرو حرکت کردند تا هنگام شهادت ایشان. البته اطلاعاتی هم از دوران اقامت امام در مدینه که اکثر عمر مبارکشان را شامل می‌شود در منابع وجود دارد. از جمله مطالبی که اهل سنت در این زمینه آورده‌اند و کمتر مطرح شده موضوع فتوا دادن امام از ایام جوانی و در زمان حیات (و احتمالا غیبت پدر بزرگوارشان) است که ابن جوزی در تذکرة الخواص نقل کرده که:
«سمع الحدیث من ابیه و عمومته و غیرهم و کان ثقة یفتی بمسجد رسول الله صلی الله علیه وآله و هو ابن نیف و عشرین سنة»[1] یعنی ایشان از پدر و عموهایش و افراد دیگری حدیث شنیده و فردی مورد اعتماد است که در حالیکه بیست و چند سال داشت در مسجد پیامبر صلی الله علیه وآله می ‌نشست و فتوا می‌داد. از همین جا مشخص می‌شود که حضرت از ایام جوانی در جامعه مدینه که عموما از اهل سنت بودند چه موقعیت و جایگاه والایی داشته است.

عمری در شهر رسول
مطلب دوم اینکه ورود حضرت به مرو در رمضان سال 201 و شهادت ایشان ماه صفر سال 202 یا 203 می باشد. اگر نظر 203 را که معروفتر هم می باشد قبول کنیم.(کلینی و مفید و چند نفر دیگر از بزرگان همین تاریخ را قبول دارند[2]) حضرت در حدود یکسال و نیم در مرو اقامت داشته اند. و جز در زمان سفر، اکثر حیات خود را در مدینه منوره سپری کردند. احتمال می رود که امام در سال 193 و مقارن با مرگ رشید سفری به قزوین داشته اند[3] که اطلاعاتی زیادی از آن در اختیار ما نیست.
حضرت در هیچ سرزمینی وارد نمی شد مگر اینکه مردم به جنابش رجوع کرده و از مسائل دینی از ایشان نظر خواهی می کردند حضرت هم پاسخ آنان را می داد و بر ایشان از طریق پدران بزرگوارش احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله را به صورت فراوان نقل می کرد

صفحات: 1· 2