پس از نیم قرن قطار عدم تعهد به ایران رسید
شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، از صبح امروز پنجشنبه با سخنرانی رهبر معظم انقلاب در محل سالن اجلاس سران در تهران آغاز بهکار کرد.
برگزاری شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در تهران که با سخنرانی حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی آغاز بهکار کرد، مهمترین رویداد سیاسی روز دنیاست که نگاه مهرورزانه ملتها و دولتهای بیش از 120 کشور جهان را به ایران اسلامی معطوف کرده است.
قریب 30 تن از مقامات بلندپایه لشکری و کشوری از جمله سران قوا، آیتالله محمدرضا مهدویکنی رئیس مجلس خبرگان رهبری و آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از جمله مدعوین ویژه مراسم افتتاحیه این اجلاس هستند.
در این اجلاس که پس از اجلاسیههای سازمان ملل بزرگترین و وسیعترین نشست سران کشورهاست، 3 پادشاه، 24 رئیسجمهور، 8 نخست وزیر، 9 معاون رئیس جمهور، 2 رئیس مجلس و 9 نماینده ویژه از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد حضور دارند. همچنین دبیرکل سازمان ملل متحد، دبیرکل اتحادیه عرب، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی نیز، برای شرکت در اجلاس شانزدهم «نم» به تهران سفر کردهاند.
در دو روز گذشته هم نشست وزرای خارجه کشورهای غیرمتعهد در مرکز همایشهای بینالمللی صدا و سیما برگزار شد که در این نشست دو روزه، بیش از 50 وزیر خارجه به تبیین دیدگاههای خود درباره مهمترین مسائل روز جهان پرداختند که تعداد آنان با توجه به وزرای خارجه همراه هیئتهای تازهوارد به 80 نفر ارتقاء خواهد یافت. آنگونه که مسئولان اطلاعرسانی ستاد برگزاری اجلاس اعلام کردهاند، ریاست برخی هیئتهای دیپلماتیک حاضر در اجلاس تهران را چند وزیر غیر از وزرای خارجه کشورهای مذکور بر عهده دارند. در مجموع بر اساس آمار اعلام شده، از میان هیئتهای دیپلماتیک 120 کشور عضو سازمان ملل متحد که برای شرکت در شانزدهمین اجلاس جنبش عدم تعهد به کشورمان آمدهاند، بیش از 50 هیئت در حد سران شرکت کردهاند.
همچنین تهران از امروز (پنجشنبه) به مدت 2 روز میزبان شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد (نم) است. تهران روزهای پنجم و ششم میزبان نشست کارشناسان ارشد و هفتم و هشتم شهریور نیز پذیرای اجلاس وزرای خارجه عدم تعهد بود. در حال حاضر کوبا، مصر و ایران (روسای سابق، کنونی و آینده) اعضای تروئیکای نم را تشکیل میدهند و در نشست امروز ریاست این جنبش از مصر به مدت سه سال به ایران واگذار شد. براساس توافقات صورت گرفته ونزوئلا رئیس بعدی جنبش خواهد بود و با ریاست ایران بر جنبش، تروئیکای جنبش عدم تعهد را مصر، ایران و ونزوئلا عهدهدار خواهند شد. در تیرماه 1388 و در جریان اجلاس پانزدهم سران در شرم الشیخ مصر، ریاست جمهوری اسلامی ایران بر جنبش و نشست سران عدم تعهد با اجماع به تصویب رسید.
جنبش عدم تعهد در سال 1340 شمسی ( 1961 میلادی) در گرماگرم جنگ سرد با تلاش رهبرانی همچون نهرو، سوکارنو، جمال عبدالناصر و تیتو با هدف وحدت بین کشورهایی که نه در اردوگاه کمونیسم و نه در اردوگاه کاپیتالیسم قرار داشتند، بنیان گذاشته شد، اما با خاتمه جنگ سرد، هنوز به فعالیت خود ادامه میدهد و اکثر کشورهای در حال توسعه اعضای آن را تشکیل میدهند. اجلاسهای سران عدم تعهد به ترتیب در بلگراد در سال 1961، قاهره 1964، لوزاکا 1970، الجزیره 1973، کلمبو 1976، هاوانا 1979، دهلی نو 1983، حراره 1986، بلگراد 1989، جاکارتا 1992، کارتاگینا 1995، دوربان 1998، کوالالامپور 2003، هاوانا 2006، شرم الشیخ 2009 برگزار شد و قرار است تهران شهریور ماه میزبان شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد به عنوان دومین سازمان بین الدولی بزرگ جهان پس از سازمان ملل متحد با 120 عضو اصلی باشد.
53 کشور آفریقایی، 40 کشور آسیایی، 26 کشور آمریکای لاتین و حوزه کارائیب و یک کشور اروپایی (بلاروس) 120 عضو جنبش عدم تعهد را تشکیل میدهند. 17 کشور و 10 سازمان از جمله سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب نیز اعضای ناظر این جنبش را تشکیل میدهند.
علیاکبر صالحی وزیر خارجه کشورمان در مراسم افتتاحیه نشست کارشناسان ارشد جنبش عدم تعهد گفت که جمهوری اسلامی ایران درصدد تقویت و تجدید حیات جنبش عدم تعهد است. نظام جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس جنبش عدم تعهد با توجه به اصول انقلاب اسلامی از جمله اصل “نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی"، سیاست خارجی خود را همسو با اهداف جنبش عدم تعهد یافت و در نخستین فرصت یعنی سال 1358 (اکتبر 1979) در نشست ششم سران در هاوانا به عنوان هشتاد و هشتمین کشور عضو پذیرفته شد و از آن زمان تاکنون همواره در همکاری و هماهنگی با اعضا در تدوین مواضع و تصمیمات جنبش در مسائل و تحولات بینالمللی نقش فعالی ایفا کرده است. با توجه به نقش تأثیرگذار جمهوری اسلامی ایران در تحولات منطقهای و بینالمللی و شعار این نشست تحت عنوان “صلح پایدار در پرتو مدیریت مشترک جهانی” امید است در دوران ریاست ایران بر این جنبش شاهد تحولات جدی در این سازمان و اثرگذاری آن بر تحولات بینالمللی باشیم.