از آنجا که در راستاي لذت در آيات و روايات تحقيقات را انجام داديم لازم دانستيم که لذت را از ابعاد مختلف و از آراء مختلف از جمله از منظر آيات و روايات بررسي کنيم در لزوم شناخت و پرداختن به اين موضوع همين بس که در قرآن کريم نه تنها وجود گرايش به لذت را در انسان انکار و يا آن را محکوم نمي کند، بلکه يک سلسله از تعاليم خود را بر اساس اين ميل طبيعي مبتني مي سازد، و در روش تربيتي خود از وجود آن بهره مي برد. سراسر قرآن پر از بشارت و مژده به سعادت و لذت و يا انذار و يا تهديد از عذاب و شقاوت، در همه ي مواردي که تعبيرهاي سعادت، فلاح، فوز و امثال آن در اين کتاب مقدس به کار رفته است، معنايش همين است که چون انسان فطرتاً طالب سعادت، خوشبختي و کاميابي است، بايد به دستورات دين عمل کند، تا بتواند مطلوب و گمشده ي خود را باز يابد و به ايده و هدفي که دنبال مي کند برسد و اين به آن معنا است که از ديد قرآن وجود اين گرايش فطري در انسان مفروض و مورد تأييد است و قرآن آن را نفي نمي کند، بلکه آن را در مسير تربيت صحيح انسان جهت مي دهد.
همچنان که حضرت علي (ع) نيز مي فرمايند: «در لذت هايي که پايانش دوزخ است خيري نيست» در آخر به اين نتيجه رسيديم که محبت خدا و معرفت خداوند اکمل لذت مي باشد.
در اين تحقيق از 43 منبع استفاده شده است. نوع تحقيق بنيادي است و روش جمع آوري اطلاعات به صورت کتابخانه اي مي باشد.
از قرآن و نهج البلاغه و تفاسير، کتب فلسفي و اسلامي، روانشناسي و اخلاقي استفاده شده است. به طور کلي دامنه ي تحقيق به سه فصل محدود مي شود که ماهيت لذت در فصل اول آن بررسي شده است و فصل دوم به آيات و روايات در اين رابطه اشاره شده است و در فصل سوم هم مصاديق لذت و نکات قبل ذکر مطرح شده است.

کليدواژه: لذت و ألم، لذات مادي، لذات معنوي، لذات عقليه، سعادت، آرزو.

م.سادات .حسینی