اين تحقيق با موضوع شكر از ديدگاه قرآن و سنت درصدد ارائه شناختي از مقوله شكر در آيات و روايات است .

شكر در حقيقت شناختن نعمت و منعم و آن را از او دانستن و به آن شاد و خرّم بودن و به مقتضاي آن شادي عمل كردن ، به اين معني كه خير منعم را در دل گرفتن و حمد او را كردن و نعمت را به مصرفي كه او راضي باشد رسانيدن .

از آنجايي كه شكر با مفاهيم ديگري مانند : صبر ، ذكر ، رضا و حمد رابطه‌اي همسو داشته و با كفر و ناسپاسي رابطه‌ي مخالف دارد . در تحقيق پاياني خود به توضيح يكايك آن‌ها پرداخته‌ام .

اركاني را كه مي‌شود به وسيله آن‌ها شكر خداوند را به جا آورد به سه قسم تقسيم شده كه تمام اركان شكر در اين اقسام جمع مي‌شوند :

1 ـ قلبي ، كه انسان همواره در دل متوجه و يادآور نعمت‌هاي او باشد . 2 ـ زباني ، به هنگام استفاده از نعمت‌هاي بيكران الهي زبان به حمد بگشايد .3 ـ عملي ، نعمت خدا را در راهي كه او اراده كرده بكار بندد .

هر كَس شكر خدا را به جا آورد خير دنيا و آخرت و فراواني نعمت به او مي‌رسد و درهاي بهشت بر او گسترده است و در مقابل انساني كه ناسپاس باشد و كفران نعمت كند ، دچار غرور و تكبر ، خودپسندي ، حرص و آز مي‌گردد و از رحمت خداوند هم به دور مي‌باشد و فرجام بدي دارد و بهشت بر او حرام مي‌گردد . نه از شكر و نه از كفر بندگان ابداً به دستگاه عظمت الهي ضرري نخواهد رسيد . زيرا خداوند غني و بي‌نياز است . اين ما هستيم كه براي رسيدن به قرب الهي و جلب رضايت پروردگار بايد در مسير الهي گام برداريم . به اميد اينكه خداوند متعال ما را در راه رسيدن به اين امور ياري فرمايد .

در اين تحقيق ماهيت ، حقيقت ، فضيلت شكر و اقسام و انواع نعمت مورد بررسي قرار گرفته تا هدف اين تحقيق كه بزرگترين هدف انسان يعني رسيدن به قرب الهي است محقق شود .

روش تحقيق توصيفي و روش جمع آوري مطالب كتابخانه‌اي است .

نتيجه اين كه در همه مراحل زندگي بايد از خداوند كمك بخواهيم ، كه خداوندا ما را قدردان نعمات خود و از شكرگزاران واقعي درگاهت قرار بده ؛ از خداوند قلب متوجه و زبان متذكر و عمل با جوارح را بخواهيم تا شايد توفيق اين را بيابيم كه از شكرگزاران قرار بگيريم .

كليد واژه ‌ها : شكر ـ شاكر ـ شكور ـ نعمت ـ منعم ـ كفر .


ن. کیوان