دعای افتتاح دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نایبان خاص امام زمان(ع) آن را نقل کرده است. شیعیان این دعا را در شب‌های ماه رمضان می‌خوانند. مشتمل بر مضامین عالی خداشناسی است و عده‌ای از علما بر این دعا شرح نوشته‌اند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به دولت اسلامی در پرتو ظهور امام مهدی(عج)، بیان هدف حکومت اسلامی و وظیفه ما در قبال آن.

دعای افتتاح با حمد و ستایش الهی آغاز می‌شود و سپس به؛ انتخاب راه صحیح و تأیید الهی، رحمت و غضب حکیمانه الهی، لزوم خوف و رجاء، توفیق عبادت منتّی الهی بر بنده، گناه بنده و دوام فیض الهی، یادآوری نعمت‌های خدا، بقای نعمت‌ها به دست خدا و لزوم تفکر در نعمت‌های خدا می‌پردازد. فقرات پایانی دعای افتتاح که بر آن بسیار تأکید شده، درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامی است که در پرتو ظهور حضرت ولی عصر(عج) برقرار می شود.

شرحی از فرازهای سی گانه دعای شریف افتتاح را از کتاب “شرح دعای شریف افتتاح” نوشته حجت الاسلام محسن قرائتی برای آگاهی از فیوضات این ماه مرور می کنیم.

فراز سوم

فَکَمْ یَا إِلَهِی مِنْ کُرْبَةٍ قَدْ فَرَّجْتَهَا وَ هُمُومٍ [غُمُومٍ‏] قَدْ کَشَفْتَهَا وَ عَثْرَةٍ قَدْ أَقَلْتَهَا وَ رَحْمَةٍ قَدْ نَشَرْتَهَا وَ حَلْقَةِ بَلاءٍ قَدْ فَکَکْتَهَا

خدای من چه بسیار سختی هایی که گره گشودی و اندوه ها که برطرف کردی و لغزش ها که آمرزیدی و رحمت که گستردی و زنجیر بلا که باز کردی

نکته ها

الطاف الهی در چهره های مختلفی شامل حال انسان می شود. خدای مهربان هم غم و اندوهمان را برطرف می کند و هم لغزش هایمان را نادیده می گیرد. هم رحمت خویش را بر سراسر زندگی مان گسترش می دهد و هم بلاها را از ما دور می کند.

در پیشگاه خدا سزاوار است عنایت ها و لطف هایی که در گذشته شامل حالمان کرده را یادآور شویم؛ چراکه لطف های پیشین در واقع پشتوانه محکمی است برای درخواست های کنونی ما. (فکم یا الهی من کربه قد فرجتها)

پیام ها

۱- مسبب الاسباب خدای متعال است، شاید در ظاهر گرفتاری و غم و اندوه به وسیله سبب های مادی برطرف شوند ولی در واقع گره تمام سختی ها با عنایت الهی باز می شود. (فکم یا الهی من کربه قد فرجتها)

۲- هیچگاه نباید از خدای رئوف نا امید شد. او همانطور که اندوه های گذشته را برطرف کرده، غم های کنونی را نیز می تواند از بین ببرد و همان طور که لغزش های گذشته را نادیده گرفته، لغزش های فعلی را نیز می تواند نادیده بگیرد.

او همانطور که در گذشته رحمت خویش را شامل حال ما کرده است. اکنون نیز می تواند این کار را انجام دهد و همانطور که بلاهای گذشته را از بین برده، بلاهای حاضر را نیز می تواند برطرف کند.

۳- زیادی الطاف الهی نباید سبب شود که آن ها را فراموش کنیم بلکه باید همه آنها را یادآور شویم. (من کربه…و هموم… و عثره…. و رحمه…. و حلقه بلا)