گاهی تا زانو در شن فرو می‌روم، گاهی تا قوزک پا. عبور من سخت است؛ آنقدر که آشفته می‌شوم. از همه‌چیز بیزار می‌شوم. از خودم، از این شن‌ها، این شن‌های لعنتی…
امام علی عليه السلام از کسی شنيد مذمت دنيا مي کند فرمود: اى نکوهنده دنیا که خود به نیرنگ آن فریفته شدهاى و به باطلهاى آن دلباختهاى، تو خود فریفته دنیائى و آن را نکوهش مىکنى؟ تو از دینا شکایت داری یا او باید از تو شکایت کند؟ از کجا و چه وقت دنیا تو را سرگردان نمود؟ کى فریبت داد؟ آیا با پوسیدگى گورهاى پدرانت یا با آرامگاههاى زیر خاک مادرانت؟
چه بسیار بیماران و دردمندانى که تو با دست و پنجه ات از آنان پرستارى کردى و آنان را یارى نمودى، و مىخواستى بهبود یابند و از پزشکان برایشان دارو مىطلبیدى، بامدادان که دارویت آنان را بهبودى نداد، و گریه ات براى آنان سودى نداشت، و ترست فایدهاى نبخشید، و آنچه خواهانش بودى به تو نرسید، و تو با تمام نیرو و قدرت خود نتوانستى مرگ را از آنان دور کنى. دنیا براى تو حال آنان را مثال زد و با گورهایشان گور خودت را به رخت کشید (تا بدانى با تو نیز همان خواهد کرد که با او نمود).
همانا دنیا سراى راستى است براى کسى که به راستى با آن درآید، و خانه عافیت و سلامتى است براى کسى که به خوبى آن را بفهمد، و خانه بى نیازى و توانگرى است براى کسى که از آن توشه برگیرد، و خانه پند است براى کسى که پند پذیرد، دنیا سجده گاه دوستان خدا و محل نماز فرشتگان الهى است، فرودگاه وحى خدا و جایگاه تجارت دوستان او است، در آن کسب رحمت نموده و بهشت را سود برند.
پس چه کسى آن را نکوهش مىکند؟ و حال آنکه خود او است که اعلام جدائى کرده و مفارقتش را فریاد زده (و گفته که ماندگار نیست) و از نابودى و مرگ خود و اهلش خبر داده، یا بلاهاى خود بلاى دوزخ را مجسم کرده، و با شادمانى خود شادمانى بهشت را نشان داده، شامگاهان به سلامت گذرد، و بامدادان با سوگ و مصیبت باز آید تا مشتاق سازد و بیم دهد و تهدید کند و بترساند و هشدار دهد.
پس اشخاصى فرداى پشیمانى - روز قیامت - آن را نکوهش کنند، و دیگران (نیکوکاران) در روز رستاخیز آن را بستانید، زیرا دنیا (حقایق را) به آنها یادآور شد و آنها متذکر شدند (و از آن پند گرفتند) و رویدادها را برایشان حکایت کرد، و تصدیقش نمودند. و آنها را پند و اندرز داد، پندها را پذیرفتند.
بقلم فاطمه بانو
