فراگرفتن احکام و عمل صحیح به مسائل دین امری است که به هیچ وجه نباید از آن غفلت کرد یا نیست به آن سهل انگاری نمود. شاید طرح مسئله ای با عنوان «آموزش احکام» برای خیلی از مخاطبین واژه ای تکراری باشد اما به دلیل تعدد کاربران و گروه های سنی مختلف بر خود فرض دیدیم تا با مراجعه به رساله مراجع تقلید احکام مبتلا به و مورد نیاز کاربران را با هم مرور کنیم.
اولین مطلب را به لزوم تقلید و شرایط مرجع تقلید اختصاص می‌دهیم. با نظرات خود در هرچه کاربردی شدن این بخش ما را یاری کنید. *

در چه مسائلی تقلید لازم است؟
شخص مسلمان باید به اصول دین از روی دلیل اعتقاد پیدا کند و نمی تواند در اصول دین تقلید کند، یعنی بدون سوال از دلیل، گفته کسی را قبول کند. ولى در احکام غیر ضرورى دین فرد باید یا خود مجتهد باشد که بتواند احکام را از روى دلیل به دست آورد، یا از مجتهد تقلید کند، یعنى به دستور او رفتار نماید، یا از راه احتیاط طورى به وظیفه خود عمل نماید که یقین کند تکلیف خود را انجام داده است.
تقلید در احکام به معنای عمل کردن به دستور مجتهد است و مسائلى را که انسان غالباً به آن‌ها احتیاج دارد واجب است، یاد بگیرد.

از چه کسی باید تقلید کنیم؟

در مسائل و احکام دین از مجتهدى باید تقلید کرد که:
- مرد
- بالغ
- عاقل
- شیعه دوازده امامى
- حلال زاده
- زنده
- و عادل باشد.
همچنین بنا بر نظر فقها و به احتیاط واجب باید از مجتهدى تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد، یعنى در فهمیدن حکم خدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر باشد.

- اگر شناختن مجتهد اعلم مشکل باشد به احتیاط واجب باید از کسى تقلید کرد که گمان به اعلم بودن او دارد، بلکه اگر احتمال ضعیفى هم بدهد که کسى اعلم است ‏و بداند دیگرى از او اعلم نیست به احتیاط واجب باید از او تقلید نماید. اگر چند نفر در نظر او اعلم از دیگران و با یکدیگر مساوى باشند باید از یکى از آنان تقلید نماید.

- تقلید از میت جایز نیست، ولى بقاى بر تقلید میت اشکال ندارد و باید بقاى بر تقلید میت به فتواى مجتهد زنده باشد. کسى که در بعضی از مسایل به فتواى مجتهدى عمل کرده، بعد از مردن آن مجتهد مى‏‌تواند در همه مسایل از او تقلید کند.

کسی که اعمال خود را بدون تقلید انجام داده است:
اگر مکلف مدتى اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد، در صورتى اعمال او صحیح است که بفهمد به وظیفه واقعى خود رفتار کرده است ‏یا عمل او با فتواى مجتهدى که وظیفه‏‌ا‌ش تقلید از او بوده یا با فتواى مجتهدى که فعلاً باید از او تقلید کند، مطابق باشد.

____________________________________________________________
* احکام تقلید مطابق نظر ۱۵ نفر از مراجع عظام تقلید استخراج شده است.