چکیده

در پژوهش حاضر با عنوان، اخلاق انسان در تعامل با طبیعت، به این مسئله پرداخته شده است که ارتباط انسان با طبیعت در اثر نوع جهان بینی بشر در اعصار گوناگون، گاه در معرض افراط قرار گرفته و تا سر حد پرستش طبیعت نیز پیش رفته است و گاه به تفریط کشیده شده و به طور مطلق از از این موهبت الهی بهره کشی گردیده است.

در رابطه با اهمیت و ضرورت  این مبحث  ابتدا الگوی رفتار صحیح با طبیعت است.که مهمترین نیاز آدمی در طول زمان بوده و هست و اسلام به عنوان طلیعه دار پرچم کامل ترین و جامع ترین دین الهی باید بتواند برای رفع نیاز بشر پاسخگو باشد به همین منظور محقق سعی بر ارائه راهکارهایی اسلامی داشته که با رویکردی دینی ارتباط علمی و عملی انسان را بیان نموده و به کیفیت تعامل انسان با طبیعت سامان بخشد.

لذا با کنار هم قرار دادن منابع اسلامی اعم از قرآن، فقه، حدیث، اخلاق و کلام اسلامی، به روشی توصیفی استنباطی، این ارتباطات را دسته بندی نموده و به تحلیلی  عمیق تر جهت پی ریزی رفتار صحیح و عادلانه برای انسان ها در قبال طبیعت دست یافته است.

بدین ترتیب تأثیر اخلاق اسلامی در تعامل انسان با طبیعت اثبات و بعد دیگری از جامعیت اسلام در پاسخگویی به انتظارات بشر مشخص گردید. حاصل آنکه اسلام برای تمام ابعاد این رابطه راهکارهایی منطقی ارائه نموده است و اگر او در مسير صحيح گام بردارد طبيعت و نظام عالم هم به سود او حر کت خواهند نمود.

جمیله محمدی تمنائی

کلید واژه ها: انسان شناسی، اخلاق، طبیعت، اسلام