آداب غذا خوردن از زبان امام حسن مجتبی علیه السلام
قال الامام الحسن مجتبی علیه السلام
فی المائده اثنتی عشر خصلهً یحب علی کلَّ مسلمٍ أن یعرفها ، أرفع فیها فرض و أربع سنه و أربع تأدیبٌ.
الفرض : المعرفه ، الرضا، التسمیه ، الشکر.
السنه : الوضوءقبل الطعام، الجلوس علی الجانب الأیسر، الأکل بثلائه أصابیع ، و لعق الأصابع.
التأدب :الأکل ممّایلیک ،تصغیر اللّقمه ، تجوید المضع،قلّه النظر فی وجوه الناس .
امام حسن مجتبی علیه السلام فرمودند : سزاوار است مسلمان به هنگام غذا خوردن به دوازه چیز را رعایت نماید که چهارتای آن واجب ( اخلاقی ) و چهار أمر دیگر آن سنت ( دارای ثواب ) است و چهار تای باقی مانده آن از آداب و اخلاق محسوب می گردد.
اما چهار امر لازم :
۱- شناسایی غذا ؛۲- خشنود بودن بدانچه روزی ات گردیده ؛ ۳- نام خدا را بر زبان جاری کردن (بسم الله گفتن ) ۴- شکر گزاری در برابر نعمتی که به تو داده شده .
اما چهار موضوعی که مراعات آن ثواب دارد و سنت است :
۱- وضو گرفتن پیش از شروع به غذا ۲- نشستن بر جانب چپ بدن ؛۳- چنانچه با دست غذا میخورد با سه انگشت لقمه را بر دارد و در میان دهان بگذارد ؛۴- انگشتان خود را بلیسد.
و چهار امر باقی مانده که از اخلاق و اداب اسلامی محسوب می شود :
۱- لقمه را از جلو خویش بگیرد ؛ ۲- لقمه های غذا را کوچک بردارد ؛ ۳- غذا را خوب بجود ؛۴- به صورت دیگرانی که با او هم غذا هستند کم تر نگاه کند .
و در جای دیگر امام حسن مجتبی علیه السلام فرمودند :
غسل الیدین قبل الطعام ینفی الفقر و بعد ینفی الهمّ
«شستشوی دو دست قبل از غذا فقر و بیچارگی را از بین می برد و بعد از غذا هم غم و غصه را محو می کند »
_______________________
منابع: مصابیح الانوار ۲/۲۷۱
حدیث فوق در فروع کافی جلد ۶ صفحه ۲۹۰ ازامام صادق علیه السلام نقل شده است